kilt là gì

By Admin 15/11/2023 0

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

người con trai đem cái kilt nhỏ

Kilt (tiếng Gael Scotland: fèileadh [ˈfeːləɣ])[1] được dùng nhằm tế bào miêu tả một tấm vải vóc quấn xung quanh phần bên dưới khung hình như dạng cái váy nam giới, và được cố định và thắt chặt vày 2—3 nút khóa chạc đai. Kilt bắt mối cung cấp kể từ cỗ âu phục truyền thống lịch sử của phái nam ở vùng núi phía Bắc Scotland nhập thế kỷ 16.[2]

Bạn đang xem: kilt là gì

Trang phục cũng gọi là váy Tartan, được mạng kể từ loại vải vóc Tartan đem hình họa ca rô, nhiều năm cho tới đầu gối và đem xếp li ở trên thân sau. Mỗi cỗ tộc người Scotland thay mặt mang lại những hình tiết tartan riêng không liên quan gì đến nhau.[3] Kilt sẽ là hình tượng truyền thống lịch sử của vùng cao nguyên trung bộ Scotland và của nền văn hóa truyền thống Celtic trình bày cộng đồng.

Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Cách vạc âm
Tiếng Gaelic Scotland: féileadh-mór
Phiên âm: [feːləɣˈmoːɾ] ⓘ
Tiếng Gaelic Scotland: breacan an fhéilidh
Phiên âm: [ˈpɾʲɛxkan ə ˈɲeːlɪ] ⓘ

Thuật ngữ kilt là dạng kể từ giờ đồng hồ Anh, khởi nguồn từ Anglo-Scotland, đem chân thành và ý nghĩa "để quấn vải vóc xung xung quanh khung hình."

Cũng theo dõi xuất vạc tương đương kể từ người Viking thuật ngữ kilt tức là "xếp li" (Tiếng Bắc Âu cổ: kjilt)[4] tuy nhiên người Viking ko dùng vải vóc Tartan.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Các cung thủ người Scotland đem váy kilt tartan năm 1613

Chiếc váy Kilt xuất hiện tại thứ nhất nhập năm 1538.[5] Chúng được dùng như các tấm vải vóc nhiều năm đem vày những người dân con trai trình bày giờ đồng hồ Gael nằm trong vùng núi cao nguyên trung bộ Scotland. Theo một nội dung bài viết report của William Pinkerton năm 1858, nhập tư liệu "Trang phục Cao nguyên vẹn Trung cổ và người Ailen" (The Highland Kilt and the Old Irish Dress), ông tế bào miêu tả rằng địa hình vạn vật thiên nhiên của những người dân vùng Cao nguyên vẹn và người Ailen cổ xưa, thông thường chuồn vày chân trần và mang trong mình 1 tấm áo choàng rộng lớn thùng thình được nhuộm gold color nâu hoặc domain authority dê.[6] Về điều này, tấm vải vóc cũng tương hỗ như 1 cái chăn ngủ. Tấm vải vóc quấn lên vai xung quanh khung hình và tạo ra trở nên những nếp cấp bên dưới đầu gối.

Khi cơ người dân vùng cao nguyên trung bộ gọi bọn chúng là breacan hoặc filleadh mòr nhưng mà thời buổi này quý khách gọi là Kilt rộng lớn (tiếng Anh: great kilt)[2] Những cái kilt thứ nhất Thành lập và hoạt động được ghi nhận thông thường đem white color, gray clolor, greed color lá cây và black color. Người dân vùng cao nguyên trung bộ bên trên Scotland tiếp tục dùng thực vật, rêu và trái khoáy mọng nhằm nhuộm len. Khi nghệ thuật nhuộm và mạng được nâng cấp vào thời điểm cuối trong thời hạn 1800, những khuôn mạng kẻ kẻ sọc với sắc tố phong phú và đa dạng được cách tân và phát triển và những design này gọi cộng đồng là vải vóc Tartan.

Những năm 1700-1745[sửa | sửa mã nguồn]

Vào đầu trong thời hạn 1700, một công nhân may âu phục quân team người Anh thương hiệu là Parkinson, kể từ Lancashire cho tới vùng Cao nguyên vẹn nhằm coi về âu phục của quân team bên trên trên đây. Bị bắt gặp nàn nhập một cơn lốc, Parkinson tiếp tục tị nạn tận nơi của một Quakers thương hiệu là Thomas Rawlinson, người vận hành một dự án công trình luyện quặng bên trên Inverness. Rawlinson than thở phiền với những người công nhân may Parkinson vì như thế những trở ngại nhập tình cái kilt vượt lên cỡ và kềnh càng nhằm luyện quặng Fe và tạo ra than thở củi. Giải pháp của Parkinson là tách phần vải vóc nhiều năm quấn bên trên vai rời khỏi và chỉ nhằm lại một trong những phần vải vóc quấn như cái váy.[7] Phần nửa bên dưới của kilt, tụ hợp trở nên những nếp cấp, thắt ở thắt sống lưng và nhiều năm ngay lập tức bên trên đầu gối. Phát minh ý tưởng phát minh này thường hay gọi là Kilt nhỏ, tiến bộ thời buổi này.

Vì nguyên do hiệu suất cao và thực tiễn, Rawlinson tiếp tục đem bọn chúng bên trên khung hình của ông và tiếp sau đó reviews mang lại những người dân làm việc thao tác làm việc. Trong một thời hạn ngắn ngủn, cái Kilt nhỏ trở thành phổ cập bên trên vùng Cao nguyên vẹn, láo nháo vùng Đất thấp phía nam giới của Scotland.[8]

Từ trong thời hạn 1745-1800[sửa | sửa mã nguồn]

Minh họa một group người dịch rời nhập vùng Cao nguyên vẹn, 1730
Người phụ phái đẹp đem chăn choàng nhiều năm cho tới mắt cá chân chân được gọi là Earasaidean, 1845

Không lâu sau sáng tạo Thành lập và hoạt động của váy Kilt nhỏ, George II của Liên hiệp Anh nỗ lực đàn áp văn hóa truyền thống Cao Nguyên Scotland, và áp đặt điều vày Đạo luật đớp đem năm 1746.[9] Việc những binh đoàn Cao nguyên vẹn Scotland đem âu phục quân team tương tự như ngẫu nhiên âu phục Tây Nguyên, bao hàm cả kilt tartan. Cuộc nổi loàn này được tổ chức triển khai vày vua Charles Edward Stuart, khắc ghi nỗ lực sau cuối của phái Jacobite nhằm giành lại ngai vàng vàng Anh.

Như trong số cuộc nổi dậy trước đó của phái Jacobite, còn được biết với tên thường gọi "Nhà tiên tri trẻ" (the Young Pretender)[10] tiếp tục giành được sự cỗ vũ của đa số thủ lĩnh vùng cao và những gia tộc binh sĩ của mình. Khi những người dân nằm trong phái Jacobite bị vượt qua nhập Trận chiến Culloden nhập năm 1746, vày Công tước đoạt Cumberland và quân team của ông. Sau kết quả của cuộc nổi loàn cơ, nghị viện tiếp tục đưa ra quyết định xây dựng tăng những trung đoàn Cao Nguyên mang lại quân team nhằm kim chỉ nan tích điện của những người dân trình bày giờ đồng hồ Gael, được gọi là "chủng tộc mạnh mẽ và uy lực và gan góc dạ".[11]

Năm 1782, trải qua những nỗ lực của Thương Hội Cao nguyên vẹn của Luân Đôn, "Đạo luật đớp đem 1746" đã trở nên huỷ bỏ.[12]

Thế kỷ 19[sửa | sửa mã nguồn]

Sự hồi sinh thắm thiết của Kilt tiếp tục đạt cho tới tình trạng như 1 tiếng van lơn lỗi với chuyến thăm hỏi cung cấp non nước của Vua George Đệ tứ cho tới Edinburgh. Ông là quốc vương vãi thứ nhất của Anh đem âu phục truyền thống lịch sử Cao nguyên vẹn. phẳng phiu sử dụng phương pháp này Vua George tiếp tục thiết lập mang lại váy Kilt phát triển thành âu phục cao cấp nhập giới quý tộc Scotland.

Trong trong cả thế kỷ 19, sự bảo trợ quý tộc nối tiếp cung ứng như 1 bước đệm mang lại phong thái âu phục dân tộc bản địa, Kilt dần dần được trải qua nhập quy tắc âu phục buổi sớm và tối.

Từ trong thời hạn 1840, Kilt đang được xúc tiến việc tạo ra âu phục Cao Nguyên phổ cập, khi Nữ vương vãi đang được không ngừng mở rộng tầm đôi mắt vày Vua George Đệ tứ cho tới vùng khu đất Scotland.

Năm 1852, Vương tế Albert tiếp tục mua sắm Lâu đài Balmoral ở Aberdeenshire mang lại bà xã là Victoria của Anh và chính thức không ngừng mở rộng điểm trên đây trở nên Lâu đài phù phù hợp với Hoàng thất Anh. Các tô điểm thiết kế bên trong nhập thành tháp và cũng xứng đáng xem xét nhất là những chống riêng biệt của phái đẹp vương vãi, đều được tô điểm vày vải vóc Tartan. Chính Victoria của Anh đang được đem các cái váy mạng tartan của hoàng thất Steward[13] và tạo nên kẻ sọc tartan mang lại riêng biệt bà, thực hiện trào lên một Xu thế mang lại thời trang và năng động Tartan bên trên toàn trái đất.[14] Tuy nhiên, mãi cho tới thế kỷ trăng tròn, phụ phái đẹp mới mẻ chào đón Kilt như văn hóa truyền thống thời trang và năng động.

Xem thêm: kim cương tiếng anh là gì

Sau Thế chiến II, một phiên phiên bản đơn giản và giản dị của kilt tiếp tục xuất hiện tại bên dưới dạng một cái váy xếp nếp, ở vị trí thắt sống lưng và được chuẩn bị sát mép váy vày một cái ghim rộng lớn. Trang phục kilt cũng phổ cập với phụ phái đẹp nằm trong tầng trung lưu và thượng lưu, nó cũng tạo ra trở nên một cỗ đồng phục của những ngôi trường tư lập ở Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ,[15] vì thế Kilt giữ vị chân thành và ý nghĩa của việc giàu sang và độc quyền của giai cung cấp.

Thế kỷ trăng tròn trở đi[sửa | sửa mã nguồn]

Cuối thế kỷ trăng tròn, khi Scotland đạt được một cường độ thoải mái tự tin về văn hóa truyền thống và chủ yếu trị mới mẻ, một group mới nằm trong những người dân Scotland trẻ con tuổi hạc tiếp tục thể hiện tại thời trang và năng động, văn hóa truyền thống của riêng biệt chúng ta với áo thun hoặc áo len ấm, áo khoác bên ngoài denim hoặc song bốt chunky, tuy nhiên vẫn giữ vị những phiên bản sắc dân tộc bản địa.[16]

Tiêu chuẩn chỉnh chung[sửa | sửa mã nguồn]

Kilt lớn[sửa | sửa mã nguồn]

Một cái váy Kilt rộng lớn (féileadh-mór) được minh họa vày RR McIan, năm 1845.

Cả nhì thuật ngữ féileadh-mór và breacan an fhéilidh đều là những thuật ngữ kể từ ngôn từ Gaelic.

Kilt rộng lớn là tiêu xài chuẩn chỉnh âu phục mang lại phái nam Scotland kể từ thời điểm cuối thế kỷ 16 cho tới vào giữa thế kỷ 18. Váy Kilt rộng lớn cũng chính là chi phí thân thuộc của Kilt nhỏ được design tiến bộ.

Trong thực tiễn, váy Kilt thay mặt mang lại nhì miếng vải vóc len dày được vá lại cùng nhau. Chiều nhiều năm của váy hoàn toàn có thể giao động kể từ khoảng chừng 4,1 cho tới 8,2 mét vải vóc, rộng lớn 56-60 inch (khoảng 142-151 cm), tuy nhiên chiều nhiều năm phổ cập nhất là kể từ 5,5 cho tới 6,5 mét. Các nếp cấp bên trên một trong những phần của vải vóc được lựa chọn thủ công bằng tay và cố định và thắt chặt nhập đai vày một đai rộng lớn. Phần chiều nhiều năm của váy hoàn toàn có thể được ném qua quýt vai trái khoáy và được dùng như 1 cái áo choàng hoặc được buộc chặt nhập thắt sống lưng.

Do không khí nghiêm khắc và địa hình hiểm trở của vùng núi cao nguyên trung bộ Scotland, váy Kilt rộng lớn có rất nhiều ưu thế. Hình như, Kilt rộng lớn được dùng như 1 tấm chăn.[17]

Kilt nhỏ[sửa | sửa mã nguồn]

Minh họa cái Kilt nhỏ, năm 1894

Về cơ phiên bản, Kilt nhỏ (Tiếng Gael Scotland: fèileadh beag) chỉ phần váy nửa bên dưới của một cái Kilt rộng lớn. Vào năm 1746, Kilt nhỏ trở thành phổ cập ở Cao nguyên vẹn Scotland và phía bắc vùng đồng vày Scotland,[18] tuy nhiên Kilt rộng lớn vẫn nối tiếp được dùng thời buổi này. Thiết kế tiếp của váy Kilt nhỏ đang được trung đoàn cao nguyên trung bộ của Quân team Anh vận dụng làm ruộng phục quân sự chiến lược.

Yếu tố color sắc[sửa | sửa mã nguồn]

Hầu không còn những gia tộc binh sĩ vùng Cao nguyên vẹn đều chiếm hữu những kẻ kẻ sọc ca rô riêng biệt, thông thường đem niên đại kể từ thế kỷ 19. Trong lịch sử vẻ vang, những design vải vóc tartan được links với những chống vùng thấp và cao nguyên trung bộ, công nhân mạng đem Xu thế tạo ra những cái váy kilt với sắc tố thay mặt cho từng gia tộc cơ. Theo hạ tầng tài liệu của Cơ quan liêu Tartans Scotland nhập năm 2004 đem xấp xỉ 3,500 khuôn mạng tartan được ĐK.[19]

Vải[sửa | sửa mã nguồn]

Kilt thông thường được mạng vày len, vải vóc lanh, theo dõi quy mô những kẻ sọc color theo dõi một hoặc cả nhì phía. Như vậy tạo hình một quy mô của kẻ sọc ca rô hoặc hình dù vuông.[3] Trong số những người dân giàu sang, người tớ thông thường mang trong mình 1 cái váy kiểu ngắn thực hiện kể từ vải vóc lanh mịn, và nhập vài ba tình huống là âu phục hoàng phái, thậm chí là kể từ lụa.

Sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]

Một sự kiện cưới truyền thống lịch sử của những người Scotland bên trên Edinburgh.

Ngày ni, đa số người Scotland coi váy Kilt là âu phục dân tộc bản địa hoặc quốc phục. Mặc mặc dù vẫn còn đó một vài ba người đem kilt mỗi ngày, tuy nhiên bọn chúng thông thường được chiếm hữu hoặc mướn nhằm đem nhập đám hỏi hoặc những cơ hội sang chảnh không giống.

Kilts cũng rất được dùng cho những cuộc diễu hành group như Lữ đoàn Nam và phía đạo, và ở nhiều điểm không giống kilt là âu phục bên trên những trò đùa vùng cao nguyên trung bộ của xã hội văn hóa truyền thống người Scotland. Ban nhạc kèn túi giống như được đem bên trên những điệu nhảy của Scotland.

Hai người bộ đội đem kilt bên trên Canada.

Một số trung đoàn, đơn vị chức năng của Quân team Anh và quân team của những vương quốc Khối phát đạt cộng đồng không giống (bao bao gồm Úc, Canada, New Zealand và Nam Phi) với những di tích của Scotland vẫn nối tiếp thừa kế bọn chúng như một trong những phần của đồng phục nhiệm vụ, tuy nhiên chúng ta không được dùng nhập pk từ thời điểm năm 1940.[20]

Xem thêm: punch là gì

Văn hóa Celtic[sửa | sửa mã nguồn]

Mặc mặc dù ko nên là một trong những bộ phận truyền thống lịch sử của âu phục dân tộc bản địa, bên phía ngoài Scotland hoặc Ai-len, mới gần đây Kilt tiếp tục trở thành phổ cập ở những vùng Celtic khác ví như một tín hiệu phân biệt của văn hóa truyền thống Celtic.[21] Vì thế, Kilt và tartan cũng hoàn toàn có thể được bắt gặp ở Wales, Cornwall, Đảo Man, Brittany và Galicia (Tây Ban Nha).

Mặc mặc dù ko được xem là một văn hóa truyền thống của Celtic, vùng Northumbria cũng sẽ được được cho phép.

Brittany (Pháp) là quê nhà truyền thống lịch sử của những người Breton và được Liên đoàn Celtic thừa nhận. Hiện bên trên đem chục sáu vùng trình bày giờ đồng hồ Breton chiếm hữu kẻ sọc Tartan đầu tiên được ghi nhận nhập Cơ quan liêu ĐK Tartan Scotland. Bao gồm: vùng Brittany trung tâm,[22] Brittany Walking,[23] Kerne,[24] Leon,[25] Tregor,[26] Gwened,[27] Dol,[28] St. Malo,[29] Rennes,[30] Nantes,[31] St. Brieuc).[32] Những vùng không giống mới gần đây đang được tạo nên cho những chống nhỏ rộng lớn nằm trong Brittany (Ushent, Bro Vigoudenn và Menez Du "Black Mountain").[33][34]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Am Faclair Beag
  2. ^ a b Ancient Highland Dress, Tartans Authority, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  3. ^ a b Dunbar, John Telfer (1979) [1964]. History of Highland Dress . Hippocreene Books. ISBN 0-7134-1894-X. The seminal book on the subject of Highland dress.
  4. ^ “kilt”. Dictionary. Merriam-Webster. Truy cập ngày 25 mon 5 năm 2020.
  5. ^ Tartan, kilts & Scottish national dress, Scottish Register of Tartans, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  6. ^ The Highland Kilt and the Old Irish Dress, jstor.com, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  7. ^ Thomson 1816, tr. 150
  8. ^ Trevor-Roper, Hobsbawm & Ranger 1983, tr. 22–23.
  9. ^ Tartan and the Dress Act of 1746, Tartans Authority, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  10. ^ McLynn Charles Edward Stuart pp. 449–454
  11. ^ “Introduction”. Lineage of the Scottish Regiments. Scottish Military History Society. Bản gốc tàng trữ ngày 21 mon 7 năm 2012. Truy cập ngày trăng tròn mon 6 năm 2020.
  12. ^ Green, Cynthia (lưu trữ ngày 25 mon 12 năm 2017). How Highlanders Came to tát Wear Kilts, JSTOR, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  13. ^ “Tartan Details - Stewart/Stuart, Royal #2”. The Scottish Register of Tartans. Truy cập ngày 21 mon 6 năm 2020.
  14. ^ Tartan in Royal Dress, The Royal Collection Trust, truy vấn ngày 21 mon 6 năm 2020
  15. ^ The politics of the school uniform, Independent, truy vấn ngày trăng tròn mon 6 năm 2020
  16. ^ Lou Taylor, The Study of Dress History (Manchester: Manchester University Press, 2002), p. 220.
  17. ^ “Sir John Murray MacGregor's 1822 plaid”.
  18. ^ The Scottish kilt in the British Army Lưu trữ 2018-10-07 bên trên Wayback Machine, histclo.com, truy vấn ngày 25 mon 5 năm 2020
  19. ^ Newsome, Matthew Allen C (Tháng 12 năm 2004), What's the 'Official' Word About Tartans?, Clemmons, NC: Albanach, Bản gốc tàng trữ ngày 9 tháng bốn năm 2009, truy vấn ngày 21 mon 6 năm 2020
  20. ^ News, Đài truyền hình BBC, “Army's wartime bloomers revealed”, BBC News, truy vấn ngày 25 mon 5 năm 2020
  21. ^ “Welsh National Dress”. St. Fagan's National History Museum. Bản gốc tàng trữ 13 mon 10 năm 2008. Truy cập ngày 21 mon 6 năm 2020.
  22. ^ “Brittany National”, Tartan register, UK.
  23. ^ “Brittany National Walking”, Tartan register.
  24. ^ “Bro-kerne”, Tartan register, UK.
  25. ^ “Bro-Leon”, Tartan register, UK.
  26. ^ “Bro-Dreger”, Tartan register, UK.
  27. ^ “Bro-Wened”, Tartan register, UK.
  28. ^ “Bro-Zol”, Tartan register, UK.
  29. ^ “Bro-Sant-Maloù”, Tartan register, UK.
  30. ^ “Bro-Raozhon”, Tartan register, UK.
  31. ^ “Bro-Naoned”, Tartan register, UK.
  32. ^ “Bro-Sant-Brieg”, Tartan register, UK.
  33. ^ “Menez Du”. Tartan register. Scotland, UK: National Records. Truy cập ngày 21 mon 6 năm 2020.
  34. ^ Reun-Jezegou. “Un Breton en kilt”. Blog4ever. Bản gốc tàng trữ ngày 18 mon một năm 2013. Truy cập ngày 21 mon 6 năm 2020.

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Teall, Gordon; and Smith, Jr., Philip D. (1992). District Tartans. Shepheard-Walwyn (London, United Kingdom). ISBN 0-85683-085-2.
  • Tewksbury, Barbara; Stuehmeyer, Elsie (2001), The Art of Kiltmaking, Rome, New York: Celtic Dragon Press, ISBN 0-9703751-0-7.
  • Thompson, J. Charles (1979). So You're Going to tát Wear the Kilt. Heraldic Art Press (Arlington, Virginia). ISBN 0-86228-017-6.
  • Kinloch Anderson, Deirdre (2013). Kinloch Anderson, A Scottish Tradition. Neil Wilson Publishing (Castle Douglas, United Kingdom) ISBN 978-1906000677

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons đạt thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Kilt.
  • Hiệp hội Tartans Scotland
  • Đạo luật quyền lợi lịch sử vẻ vang ngăn chặn âu phục Cao Nguyên Scotland
  • Các cỗ âu phục của Cao nguyên vẹn Scotland kể từ Thư viện chỉ bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, với tương đối nhiều loại váy kilt