Bách khoa toàn thư há Wikipedia
Một phần của loạt bài xích về |
Tri thức luận |
---|
|
Khái niệm chính Bạn đang xem: agnostic là gì
|
Phân biệt
|
Trường phái tư tưởng
|
Chủ đề và quan tiền điểm
|
Chuyên ngành
|
Nhân vật
|
Ngành liên quan
|
|
Thuyết bất khả tri (Tiếng Anh: agnosticism) là ý kiến triết học tập nhận định rằng tính chính hoặc sai của một số trong những tuyên phụ vương chắc chắn - nhất là những tuyên phụ vương thần học tập về sự việc tồn bên trên của Chúa Trời hoặc những vị thần - là không biết và ko thể hiểu rằng hay là không mạch lạc. Một số người theo dõi thuyết bất khả tri diễn dịch kể từ cơ rằng những tuyên phụ vương cơ ko tương quan cho tới ý nghĩa sâu sắc của cuộc sống thường ngày.
Xem thêm: mind là gì
Có lẽ mái ấm tư tưởng bất khả tri (hay hoài nghi) trước tiên là Sanjaya Belatthiputta (Samjayin Vairatiputra), một người nằm trong thời với Phật Thích Ca Mâu Ni, như và được ghi nhập kinh Phật. Người tao kể rằng khi được đặt ra những câu hỏi đem cuộc sống thường ngày sau chết choc hay là không ông tiếp tục vấn đáp là hoàn toàn có thể đem và hoàn toàn có thể ko, và kể từ chối phỏng đoán xa vời rộng lớn.
Thuật ngữ "bất khả tri" (agnosticism) được thể hiện năm 1869 bởi vì Thomas Henry Huxley (1825-1895), một mái ấm bất ngờ học tập người Anh, người tiếp tục lấy hứng thú kể từ những tư tưởng của David Hume và Emmanuel Kant. Thuật ngữ này còn được dùng làm mô tả những người dân khồng hề bị thuyết phục hoặc cố ý ko thể hiện ý kiến về sự việc tồn bên trên của những vị thần thánh cũng tựa như những yếu tố tôn giáo không giống.
Thuyết bất khả tri, khi triệu tập nhập những gì hoàn toàn có thể biết, là 1 trong những vấn đề trí tuệ luận về thực chất và số lượng giới hạn của kiến thức và kỹ năng con cái người; trong những khi thuyết vô thần và thuyết hữu thần là những ý kiến phiên bản thể học tập (một nhánh của siêu hình học tập phân tích về những loại thực thể tồn tại). Không nên lộn lạo thuyết bất khả tri với 1 ý kiến trái chiều với triết lí về sự việc ngộ đạo và thuyết ngộ đạo - đấy là những định nghĩa tôn giáo trình bày công cộng ko tương quan cho tới thuyết bất khả tri.
Những người theo dõi thuyết bất khả tri hoàn toàn có thể tuyên phụ vương rằng ko thể đem học thức niềm tin "tuyệt đối" hoặc "chắc chắn" hoặc, trình bày cách tiếp, rằng tuy rằng những sự chắc chắn rằng này là hoàn toàn có thể đem tuy nhiên cá thể bọn họ không tồn tại học thức cơ. Trong cả nhị tình huống, thuyết bất khả tri bao hàm một mẫu mã của mái ấm nghĩa không tin so với những xác minh tôn giáo. Vấn đề này không giống với việc phi tín ngưỡng (irreligion) đơn giản và giản dị của những người dân ko tâm lý về chủ thể này.
Thuyết bất khả tri không giống với thuyết vô thần mạnh (còn gọi là "vô thần tích cực" - "positive atheism" hoặc "vô thần giáo điều" - "dogmatic atheism"). Thuyết này không đồng ý sự tồn bên trên của bất kể thần thánh nào là. Tuy nhiên, dạng vô thần thịnh hành rộng lớn - thuyết vô thần yếu đuối - chỉ là sự việc ko xuất hiện của đức tin cẩn nhập thánh thần, ko tương tự tuy nhiên đem tương quí với thuyết bất khả tri. Chủ nghĩa vô thần phê phán (critical atheism) xác minh nhận định rằng "Chúa Trời" hoặc "các vị thần" là những định nghĩa tăng thêm ý nghĩa, tuy nhiên tao không tồn tại vật chứng cho những định nghĩa cơ, vì thế trong những khi mong chờ, tao nên lựa chọn lập ngôi trường khoác tấp tểnh là ko tin cẩn nhập những định nghĩa cơ.
Ví dụ[sửa | sửa mã nguồn]
Một số ví dụ về khả năng:
Xem thêm: sweet tooth là gì
- Con người ko thể biết sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào là cơ đem tồn bên trên ko còn nếu như không người sử dụng giác quan tiền cảm biến hoặc đo lường vấn đề về vật, hiện tượng kỳ lạ cơ.
- Con người thậm chí là hoàn toàn có thể nhận những giác quan tiền phải chịu bởi vì mặt mũi loại tía (một vật, hiện tượng kỳ lạ nào là đó) sao cho tới nhân loại ko thể nhìn thấy (tìm thấy ở đấy là một dạng của một bộc lộ hay 1 hiện tượng kỳ lạ nhập triết học tập hiện tại đại) một yếu tố tuy nhiên ngành khoa học tập đang được cần thiết nhằm giải thích trái đất ví dụ điển hình.
- Những tò mò rộng lớn về vật lý cơ thông thường được nhân loại đo lường qua loa những máy bộ phức hợp, song, việc nom sang 1 screen nhằm trình bày hiện tượng kỳ lạ gì tồn bên trên hoặc ko là 1 trong những lỗ hổng dễ dàng nhận ra, và tất yếu tác động tới mức ngành khoa học tập.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Thuyết ko thể biết bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
- Agnosticism bên trên Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Bình luận